EvoThink – Tư Duy Tiến Hóa #1: Cá Voi Và Giá trị Của Những Luồng Bằng Chứng Độc lập

Ở EvoLit, tui KHÔNG muốn các bạn tin thuyết tiến hóa.

Nghĩa là tui không muốn các bạn chỉ húp thông tin từ tui một cách thụ động; mà tui tin rằng khi các bạn xem xét bằng chứng – và được hỗ trợ để hiểu chúng, vì chúng ta đều là dân không chuyên – các bạn sẽ chấp nhận thuyết tiến hóa và hiểu tại sao cộng đồng khoa học, giáo dục, luật pháp và tôn giáo cũng vây. Chỉ tư tưởng có được nhờ tư duy phản biện mới có giá trị học thuật, và đó là điều tui muốn mang lại. Vì thế tui viết chùm bài EvoThink – Tư duy Tiến hóa để chúng ta cùng thảo luận.

Video: (Nhớ bấm bánh răng để chọn phụ đề tiếng Việt)

Bài này là bài nặng bằng chứng và nghiên cứu kĩ nhất đó giờ của tui nên rất dài (7 trang, số trang ở dưới). Phiên bản 30 giây:

Chúng ta tìm thấy được: từ Pakicetus, một loài nhìn giống thú trên cạn bình thường, nhưng lại có thành xương dày quanh vùng tai giống như cá voi ngày nay; Ambulocetus lại có thêm chân ngắn lại, bàn tay chân bè hơn như mái chèo, đuôi to khỏe, cộng bằng chứng phân tích xương và đất bao quanh hóa thạch cho thấy nó dành nhiều thời gian bơi lội hơn… rồi những hóa thạch cho thấy sự chuyển dần vị trí 2 lỗ mũi lên trên đỉnh đầu như Maiacetus, cũng như sự giảm dần rồi đến tách rời của xương hông và chân sau, đến khi còn lại đôi chân nhỏ xíu, dị dạng của Basilosaurus, còn lại ngày nay chỉ là 1 mẩu xương cô đơn trong mình cá voi, nơi đáng ra phải là một đôi chân. Không chỉ ở vẻ ngoài, cá voi, cá heo vẫn có gen tạo chân (lông, tai ngoài v.v), và bào thai vẫn có phát triển mầm chân sau trước khi bị cơ thể tái hấp thụ, lâu lâu lại bắt được một con có chân sau dị dạng. Phân tích ADN, ta cũng thấy cá voi có họ hàng rất gần với những loài như hà mã, củng cố giả thiết cá voi có nguồn gốc trên cạn… Kết luận: Những bằng chứng hoàn toàn ủng hộ cho tiến hóa thay vì thiết kế.

Giới thiệu, đặc điểm của cá voi và những điều cần xác minh …………….1

1. Các bằng chứng cổ sinh: hóa thạch và các đặc điểm chuyển tiếp …………….2
2. Hình thái …………….3
3. Phôi học …………….3
4. Cơ quan “thoái hóa” …………….4
5. Bằng chứng di truyền, sinh học phân tử…………….4
6. Bằng chứng Địa hóa …………….5
7. Bằng chứng Cổ – môi sinh…………….5
8. Bằng chứng Cổ – sinh địa lý …………….5
9. Bằng chứng niên đại …………….5

Thảo luận …………….6

Trả lời câu hỏi chống tiến hóa hợp lý ……………7

Phần nâng cao: chuyên đề mũi & lỗ thở, chuyên đề tai trong ……………7

Nguồn chính …………7

***

Bạn có thể đã nghe rằng cá voi tiến hóa từ động vật trên cạn, hay cá voi có họ hàng gần nhất với hà mà (Thôi, xong cái kết bất ngờ TT_TT ! ). Trước khi chấp nhận, ta cần tự hỏi: Quan sát gì sẽ chống lại kết luận này? Còn điều gì sẽ ủng hộ nó? Bằng suy luận ta nghĩ được ngay:

Chống đối: Nếu không có tiến hóa, thì cá voi phải luôn tồn tại dưới hình dáng hiện tại, trong môi trường nước hiện tại và không hề có dấu hiệu gì ở bất cứ giai đoạn nào trong vòng đời dính líu gì đến thú trên cạn. Cá voi sẽ không có quan hệ gần với nhóm thú trên cạn nào, vì nó được tạo ra riêng biệt cho biển. Trong di tích hóa thạch cá voi sẽ xuất hiện thình lình, với một khoảng trống không thể lấp đầy: Không hề có dạng trung gian với những đặc điểm của cá voi VÀ thú trên cạn.

Ủng hộ: Nếu cá voi đã tiến hóa từ thú trên cạn, thì ta sẽ tìm thấy trong gen và trong quá trình phát triển của cá voi những dấu tích của quá trình một loài vật trên cạn thay đổi để sống dưới nước. Phân tích di truyền hoặc/và giải phẫu, sinh lý sẽ cùng chỉ về một nhóm động vật trên cạn còn sống hay hóa thạch là gần gũi với cá voi hơn cả. Dĩ nhiên, phải có dạng trung gian với những đặc điểm của cá voi VÀ thú trên cạn.  

Vậy dạng trung gian ra làm sao? Cái này thì không thể phán bừa trước khi xem (cá) voi:

• Thú có vú: hằng nhiệt, đẻ con, nuôi con bằng sữa, có chút lông.
• Không có mang, thở bằng phổi
• Cơ thể dày và tròn, không thon dài như cá.
• Vây đuôi theo phương ngang, đuôi đập lên – xuống khi bơi chứ không trái – phải như cá.
• Vây lưng là khối thịt – mô liên kết cứng, không có xương.

• Các đốt sống cổ co ngắn, kết cấu xương sống rất linh hoạt, cho phép tạo lực đẩy lớn từ đuôi.
• Vây tay có những xương tương đồng với thú bốn chân nhưng bẹt ra và co ngắn, xương cổ tay dạng đĩa tròn với nhiều ngón tay kéo dài và khủy tay bất động.
• Không có chân sau nhưng ở vị trí đó có vài mẩu xương với kích cỡ khác nhau tùy loài và tùy cá thể.
• Nếu có, răng toàn bộ hình trụ hoặc nón, không phân biệt chức năng, không thể nhai thức ăn.
• Không có tuyến lệ, tuyến trên da hay khứu giác.
• Cá voi có lỗ thở trên đỉnh đầu, có loài có hai lỗ, có loài một.
• Thính giác nhạy nhưng không có tai ngoài. Tai trong (2 cục nhìn như 2 trái nho màu cam) tách biệt khỏi sọ, kết nối bằng một mấu xương hình chữ S đặc trưng. Nghe thông qua rung động truyền từ xương hàm và khối mỡ lớn (vàng) ⇐ chú ý điểm này, hệ thính giác của bộ cá voi là độc nhất vô nhị.

Bạn có biết: Ernst Haeckel, nhà khoa học thân thương với người chống tiến hóa  (vì nhờ có những hình vẽ của ông mà họ có thể vờ như bằng chứng phôi học không tồn tại), từng gom cá voi, bò biển và hà mã thành một nhóm gọi mỹ miều là Obesa (“Mấy đứa béo”).